6 Ağustos 2013 Salı

1877 PLEVNE SAVAŞI / Panaroma

Plevne Panorama



Günümüzde dünyada 33 panorama bulunmaktadır. Plevne’deki Panorama da bunların en büyüklerinden biridir. Panorama, Tuna Ovası’nın merkezinde yer alan Plevne şehrinde bulunmaktadır. Balkan yarımadasında, kendi türünde tek anıt sayılmaktadır. “1877 Plevne Destanı” Panoraması, 1977 yılında Bulgaristan’ın, kurtuluşunun 100. yıl dönümü münasebetiyle, Moskova’daki Borodin panoraması örnek alınarak açılır ve Bulgaristan’ın yüz ulusal turistik yeri arasına girer. Tam savaşın yürütüldüğü alanda yer alan panoramanın yakınında, general Skobelev’in üç kez hücüm ettiği ve üçüncüsünde Plevne’deki en kanlı çarpışmaların yaşandığı siper bulunmaktadır. Onun anısına Panorama’nın etrafındaki parka Skobelev adı verilmiştir.














Panorama’nın inşa edilmesi fikri, Rus ressam Filippoto’nun Moskova’da sergilediği “Plevne Çarpışmaları” panoramasından doğar. Plevne’de bir panorama inşa edilmesi fikrini ciddi anlamda destekleyenlerden biri de general İvan Vinarov’dur. Panorama’nın projeleri, Plamena Tsoneva ve İvan Petrov adında iki genç Plevneli mimarın imzasını taşımaktadır. Panoramanın mimari kısmı, 8 aydan biraz fazla bir zamanda tamamlanır. Bina, özgürlüğü getiren silahın gücünü simgeleyen dört süngü üzerine oturtulan kesilmiş bir koni şekline sahiptir. Süngüler, yatay biçimde konulmuş dört halkayı taşımaktadır. Bunlardan üçü, Plevne’ye yapılan üç hücumu ve üçüncü hücum esnasında gerçekleşen çatışmaların yaşandığı Yeşil Tepeler’deki üç tepeyi anımsatıyor ziyaretçilere. Dekoratif-plastik bir süs kuşağı olan dördüncü halka ise, Plevne muhasarasını simgeliyor.
29 Ağustos tarihinde Panorama’nın tablo bezi, resmedilmeye başlanır. Bu, “M. B. Grekov” askeri stüdyosundan Rus ressam Nikolay Vasiliyeviç Oveçkin’in yönetmenliğinde gerçekleşir. Ressam grubunda on Rus ve iki Bulgar(Hristo Boyaciev ve Dionisi Donçev) ressam yer almaktadır. Panoramik bez ile eşyaların döşenmesi 6 Aralık 1977’de tamamlanır. Aynı yıl Plevne’nin kurtuluşunun yıl dönümü olan 10 Aralık’ta, resmi törenle açılışı yapılır. Kabul salonuna giren ziyaretçilerin gözü ilk olarak beyaz mermer levha üzerindeki şu yazıya takılıyor: “Nesillere vasiyet.” Metal kapsül içine konarak levhanın altındaki duvar kısmına yerleştirilen vasiyetnamede Plevneliler, gelecek nesillere vasiyetlerini yazmış ve Plevne Destanı’nın 200. yıl dönümünde (2077 yılında) açılmasını tavsiye etmişlerdir.



















Panorama’nın iç kısmı giriş salonu, panorama salonu, diorama(bir yeri veya olayı yansıtan maket) ve sonuç bölümü olmak üzere 4 salondan ibarettir. Panoramik bezin uzunluğu 115 metre, genişliği ise 15 metredir. Resim kısmı ile eşyaların döşendiği bölümlerin toplam alanı 2375 metre karedir. Sonuç bölümündeki resim sergisi, 1877-1878 Osmanlı-Rus harbinden kalma askeri üniformalar, silahlar ve topçu malzemeleriyle tamamlanmıştır.


“1877 Plevne Destanı” Panoraması’nın yuvarlak ve kubbeli yapısında düzenlenmiş olan 19. yy’ın sonlarına ait orijinal litografi(düz yüzey-metal, kaya vs.- üzerine baskı metodu) sergisi, Kurtuluş konusunu birleştiriyor. 1877-1878 Osmanlı-Rus harbinden sahneler ve Bulgar halkının, Bulgar Rönesansı devrine ait milli kurtuluş mücadelelerinden sahneler yansıtılıyor. Ziyaretçilerden arzu edenler, günümüzdeki yenilenmiş Plevne’nin gerçek panoramasının izlendiği açık gözlem sahasına, iki asansör vasıtasıyla çıkabiliyor.
2000 yılından itibaren “1877 Plevne Destanı” Panoraması, savaş alanlarında yapılmış panoramalar birliğine ve uluslar arası müzeler birliğine üyedir. Yüz yılı aşkın tarihlerinde Plevne’deki askeri ve tarihi müzelerin Bulgaristan’dan ve yurt dışından ağırladıkları turist ve konuk sayısının, 22 milyon kişinin üzerinde olduğu belirtilmektedir.

Strahil STRAŞİLOV, Pleven
ZEKİ TUNCER Photograpyh █║ © zekituncer ©

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder